Alles is zo duur geworden! Dat merk je bij de kassa, op je energierekening, bij de benzinepomp. Toch heeft de een meer last van inflatie dan de ander. Hoe kan dat?
Ik schrik me nog steeds rot als ik een paar boodschappen afreken en het totaalbedrag zie. Elke keer lijkt het alsof ik minder producten in mijn mandje heb, maar wel een steeds hogere kassabon in mijn handen. Dat gevoel klopt wel, want de laatste jaren zijn heel veel prijzen in een sneltreinvaart omhoog gegaan.
Inflatie, wat is dat?
We spreken van inflatie als de prijzen gemiddeld genomen stijgen. Je betaalt nu voor veel producten en diensten dus meer dan de afgelopen jaren.
Neem een kar met boodschappen. Eerst betaalde je daar bijvoorbeeld € 100 voor. Is de inflatie 10%? Dan reken je nu voor dezelfde kar met boodschappen € 110 af. Toch betekent dit niet dat elk afzonderlijk product in je kar exact 10% duurder is geworden.
Sommige prijzen stijgen meer dan andere. Het gaat om het gemiddelde. Dus dat je vandaag iets minder kunt kopen voor € 1 dan gisteren.
Waarom raakt de inflatie de een harder dan de ander?
Voor de berekening van de inflatie wordt een gemiddeld ‘boodschappenmandje’ gebruikt met daarin producten en diensten waar huishoudens geld aan uitgeven, zoals boodschappen, energie en benzine.
Elk product in dit mandje heeft een prijs. En die prijs gaat omhoog of omlaag. De inflatie is de gemiddelde prijsstijging van het totale mandje. Hierbij tellen sommige producten zwaarder mee dan andere.
Door de inflatie gaat dus niet elk product precies evenveel in prijs omhoog. Sommige dingen worden flink duurder. Zoals de energieprijs en boodschappen. Andere blijven in prijs gelijk. Of worden zelfs goedkoper. Hier vind je een lijstje met producten die écht duur zijn geworden!
Waar jij je geld aan uitgeeft, bepaalt de impact van de inflatie op jou. De kans dat jij precies hetzelfde koopt als je buurman is vrij klein. We kopen allemaal andere dingen. Misschien pak jij vaak de auto. Terwijl ik altijd op de fiets ga. Daardoor voel jij de hoge brandstofprijs harder in je portemonnee dan ik.
Wie meer geld uitgeeft aan producten die hard in prijs zijn gestegen, zal ook meer last hebben van de inflatie. Want je merkt al snel dat je minder geld overhoudt.
Hoe hard raakt de inflatie jou?
Hoe hard de inflatie jou raakt, kun je met een tool van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uitrekenen. Deze tool geeft je een idee hoeveel jouw uitgaven de afgelopen jaren duurder zijn geworden. En vergelijkt dat met het officiële inflatiecijfer.
Aan de linkerkant in de tool vul je je uitgaven in. Die verdeel je in vier categorieën:
- Je maandelijkse uitgaven
- Je jaarlijkse uitgaven (schatting)
- Uitgaven van de afgelopen vijf jaar
- Waarde van je auto en koopwoning
Alles ingevuld? Dan zie je in het grafiekje ernaast twee lijnen: het officiële inflatiecijfer en jouw persoonlijke inflatiecijfer. Zo is meteen duidelijk of jij meer of minder last hebt van de inflatie dan de rest van Nederland.
En wat is koopkracht dan?
Dan is er nog een ander woord dat je vaak voorbij hoort komen: koopkracht. Dit geeft aan wat je met je inkomen kunt kopen. Is de inflatie bijvoorbeeld hoog, dan zijn de prijzen hoger en kun je met hetzelfde inkomen minder kopen. Dus neemt je koopkracht af.
Maar stijgt je inkomen mee met de inflatie? Dan blijft je koopkracht eigenlijk hetzelfde. Want de prijzen gaan dan wel omhoog, je inkomen stijgt ook. En met dat hogere inkomen kun je die hogere prijzen makkelijker betalen, dus heeft de inflatie minder impact op jou.
Waar geef jij je geld aan uit?
Nu je je eigen inflatie hebt uitgerekend, kun je meteen je uitgaven onder de loep nemen. Zet je inkomsten en uitgaven op een rij. En splits je uitgaven in drie groepen:
- Vaste lasten (zoals huur/hypotheek, verzekeringen en energie)
- Noodzakelijke uitgaven (zoals boodschappen en persoonlijke verzorging)
- Niet zo noodzakelijke uitgaven (zoals kleding, uit eten en cadeautjes)
Raakt de inflatie jou hard? Kijk dan waarop en hoeveel je kunt besparen. Minder geld uitgeven aan dingen die flink duurder zijn geworden, helpt zeker. Maar kijk vooral ook verder dan dat. Kun je je vaste lasten verlagen? En hoe zit het met je impulsaankopen? Die zijn namelijk echt killing voor je budget.
Doe je best om in elk geval deels de inflatie te compenseren. Anders kan het gebeuren dat je niet meer uitkomt met je inkomsten. En dat wil je natuurlijk voorkomen!
Over impulsaankopen gesproken: ben jij er gevoelig voor? Kijk dan zeker de video hieronder waarin Renée een aantal gouden tips tegen impulsaankopen deelt. Zo houd je in tijden van hoge inflatie gemakkelijk wat extra geld over!
