Twijfel je tussen een baan in loondienst of werken als zzp’er? Of wil je als zelfstandige aan de slag naast je vaste baan? We leggen je de verschillen uit én zetten de voor- en nadelen op een rij.
Als zzp’er (zelfstandige zonder personeel, ook wel freelancer genoemd) ben je eigen baas. Dus bepaal je zelf voor wie, waar en wanneer je werkt. Dat geeft veel vrijheid. Toch is voor jezelf werken niet alleen maar vrijheid, blijheid. Er zitten ook wel wat nadelen aan.
Wat is het verschil tussen zzp of in loondienst?
Als je in loondienst werkt, werk je voor een baas. Die vertelt je wat je moet doen. Je hebt, als het goed is, een duidelijke functieomschrijving en krijgt bepaalde taken en verantwoordelijkheden. Ook heb je collega’s. Ga je voor jezelf aan de slag? Dan ben je zelfstandig ondernemer en run je je eigen bedrijf. In je eentje. En daar komt best wat bij kijken.
Zo moet je onder andere een administratie bijhouden, facturen sturen, verzekeringen regelen en belastingen betalen. Ook ligt het werk niet voor je klaar. Je moet zelf op zoek naar klanten en opdrachten. Die extra taken heb je als werknemer niet.
Niks geregeld? Geen vangnet
Daarnaast heb je als zzp’er minder rechten. Werknemers in loondienst krijgen een soort alles-in-éénpakket:
- Elke maand een vast salaris
- Vakantiegeld en vakantiedagen
- Vaak bouw je automatisch pensioen op
- Bij (langdurige) ziekte word je doorbetaald
- Je werkgever betaalt sociale lasten en verzekeringen
- Raak je je baan kwijt? Dan heb je meestal recht op een uitkering
Zzp’ers hebben al deze rechten niet. Als jij een inkomen wilt bij ziekte, werkloosheid of na je pensioen, dan zul je dat zelf moeten regelen. Bijvoorbeeld met verzekeringen of een flinke buffer.
Wat zijn de voor- en nadelen van zzp of in loondienst?
Een eigen bedrijf hebben heeft voor- en nadelen. Net zoals werken in loondienst. We zetten de belangrijkste op een rij.
Zzp’er = meer flexibiliteit = meer onzekerheid
Als zzp’er bepaal je zelf:
- Hoeveel uren je werkt
- Welk uurtarief je rekent
- Waar en wanneer je werkt
- Welke opdrachten je aanneemt
Daar staat tegenover:
- Geen financiële zekerheid
- Geen collega’s
- Zelf iets regelen voor je pensioen
- Werk en privé lopen vaak door elkaar
- Achter klanten moeten aan gaan die jouw factuur niet of te laat betalen
- Extra taken, zoals je administratie, belastingen betalen en opdrachten/klanten vinden
- Geen rechten, zoals een uitkering, vakantiedagen of ziekteverlof (niet werken = geen geld)
Loondienst = meer zekerheid = minder flexibel
Werk je in loondienst? Dan heb je minder vrijheid dan zzp’ers, want:
- Je hebt vaak vaste werktijden
- Je werkgever bepaalt je salaris
- Je legt verantwoording af aan je baas of leidinggevende
Maar je krijgt wel:
- Financiële zekerheid
- Collega’s (hopelijk gezellige!)
- Geen extra werk van een eigen bedrijf
- Meestal automatische pensioenopbouw
- Veel rechten, zoals een uitkering, ziekteverlof en vakantiedagen
Een belangrijke side note: niet iedereen vindt bovenstaande voordelen ook allemaal voordelen, of alle nadelen echt nadelen. Misschien vind jij je eigen administratie bijhouden heel leuk. Of je ziet al die vrijheid als zzp’er helemaal niet zitten. Het is dus maar net hoe jij het bekijkt, en wat beter bij je past!
Mag je als zzp’er werken naast je baan?
In principe mag iedereen zzp’er worden. Heb je een werkgever? Dan ligt het soms wat ingewikkelder. Zeker als je werkzaamheden raakvlakken hebben. Bijvoorbeeld als je ergens in dienst bent als marketingexpert en daarnaast ook als freelance marketeer aan de slag wilt gaan. Het is slim om je zzp-plannen met je baas te bespreken. Zo voorkom je gedoe achteraf.
Ook kan er iets in je contract of arbeidsvoorwaarden staan. Bijvoorbeeld een concurrentiebeding. Dan mag je werk als zzp’er niet concurreren met het werk dat je doet voor je baas. Vooral even checken, dus!
Hoe zit het met de belasting?
Als je in loondienst werkt, betaal je via je werkgever belasting. Dat hoef je niet zelf uit te rekenen. Want jij krijgt elke maand je nettosalaris gestort.
Voor zzp’ers werkt het anders. Als zzp’er betaal je belasting over je winst (dat is je omzet min de kosten van je bedrijf). Je hebt ook aftrekposten waar je in veel gevallen gebruik van kunt maken, zoals zelfstandigenaftrek of startersaftrek. Het doen van de belastingaangifte is hierdoor anders dan voor iemand in loondienst. Je kunt dit zelf doen of je schakelt hulp van een boekhouder in als je het lastig vindt. Oh, en je moet vaak ook omzetbelasting (= btw) betalen. De aangifte omzetbelasting doe je (meestal) elk kwartaal.
Meer weten? Hier lees je hoe het zit met de belastingen als je naast je baan wilt starten als zzp’er.
Zzp’er worden of toch in loondienst?
Als zzp’er ben je zelfstandig ondernemer en regel je alles – echt alles – zelf. Ook heb je geen garantie op een vast inkomen. Daar krijg je meer vrijheid en ‘eigen baas zijn’ voor terug. En vaak ook een hoger inkomen (als je het goed doet, natuurlijk). Dat moet wel bij je passen. Zelfstandig werken, voldoende verantwoordelijkheidsgevoel hebben en goed met geld kunnen omgaan, zijn bijvoorbeeld wel belangrijke eigenschappen die je moet hebben.
Twijfel je of werken als zzp’er iets voor jou is? De stap naar helemaal voor jezelf werken kan groot zijn. Zeker als je nu in loondienst werkt. Maar klein beginnen kan natuurlijk ook. Bijvoorbeeld met een side hustle. Dan begin je een project(je) naast je baan. Zo kun je alvast aan het zzp’er-zijn proeven. In ons e-book Start je side hustle lees je er alles over!
Een baan náást je baan, dus een side hustle: betaal je dan niet superveel belasting? In de video hieronder legt Renée het je uit. Enne: volg ons gelijk op Insta voor meer superhandige geldtips!
