Je vakantiedagen eindeloos opsparen? Dat kan niet zomaar. Vakantiedagen kunnen vervallen of verjaren. Wij leggen je uit hoe dat zit.
Vakantiedagen die je niet opmaakt, vervallen of verjaren na een bepaalde periode. In principe moet je je dagen binnen een halfjaar na het kalenderjaar waarin je ze hebt opgebouwd, opmaken. Je vakantiedagen van 2023 had je dus vóór 1 juli 2024 op moeten maken. Maar er zijn uitzonderingen.
Wettelijk versus bovenwettelijk
Er zijn twee soorten vakantiedagen: wettelijke en bovenwettelijke. Wettelijke vakantiedagen zijn de dagen waar je minimaal recht op hebt. Je mag van je werkgever meer vakantiedagen krijgen, maar nooit minder.
Op hoeveel vakantiedagen je minimaal recht hebt? Dat hangt af van hoeveel je werkt. Je rekent het als volgt uit: vermenigvuldig je werkweek in uren met vier. Wie in Nederland bijvoorbeeld veertig uur per week werkt, heeft recht op ten minste twintig vakantiedagen per jaar (uitgaande van een achturige werkdag).
Werk je 24 uur per week? Dan heb je recht op 4 x 24 = 96 vakantie-uren per jaar. Zo heb je vier weken vakantie. Je bepaalt zelf hoe en wanneer je die uren opneemt. Losse uren opnemen mag dus ook.
Veel werkgevers wijken weleens af van het wettelijk minimum en geven wat meer dagen. Deze dagen worden ook wel bovenwettelijke vakantiedagen genoemd. De regels voor het vervallen van wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen zijn niet hetzelfde.
Wanneer vervallen vakantiedagen na een halfjaar?
Vakantiedagen bouw je het hele jaar door op. Wettelijke vakantiedagen die je niet opneemt, vervallen een halfjaar ná het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd.
Nu is het niet zo dat de vakantiedagen die je in januari hebt opgebouwd eerder vervallen dan de opgebouwde vakantiedagen van december. Ze worden allemaal op één hoop gegooid. Dus de wettelijke vakantiedagen van 2024 vervallen allemaal tegelijk op 1 juli 2025.
Wanneer verjaren vakantiedagen na vijf jaar?
Over het algemeen vervallen vakantiedagen dus na een halfjaar. Maar niet altijd. Soms verjaren vakantiedagen pas na vijf jaar. Dat geldt voor twee situaties:
1. Je kon je vakantiedagen niet opnemen
Het kan zo zijn dat je je vakantiedagen niet binnen een halfjaar kan opmaken, omdat je ziek bent. Ben je niet in staat om die dagen op te nemen? Dan blijven ze vijf jaar staan. Daarna verjaren ze.
Die vijf jaar geldt ook als je werkgever het jou onmogelijk maakt om je vakantiedagen op te nemen. Dan ben je je vakantiedagen niet na een halfjaar kwijt, maar houd je ze nog vijf jaar tegoed. Dit moet je trouwens wel kunnen bewijzen. Bijvoorbeeld met een mailtje waarin zwart-op-wit staat dat je geen goedkeuring kreeg voor het opnemen van je vakantiedagen.
2. Je hebt meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum
Ook voor bovenwettelijke vakantiedagen geldt dat ze vijf jaar geldig zijn. Dit zijn de dagen die je bovenop het wettelijk minimum hebt opgebouwd. Als je veertig uur per week werkt, krijg je twintig vakantiedagen (40 x 4 = 160 vakantie-uren). Dit zijn je wettelijke vakantiedagen. Maar het kan zo zijn dat je van je werkgever dertig vakantiedagen krijgt. Die tien extra dagen zijn bovenwettelijke vakantiedagen.
Voor die twintig wettelijke vakantiedagen geldt de vervaltermijn van een halfjaar. Die tien bovenwettelijke vakantiedagen verjaren pas na vijf jaar.
In de twee hierboven genoemde gevallen, vervallen je vakantiedagen niet na een half jaar, maar verjaren ze dus pas na vijf jaar. Je rekent vijf jaar ná het kalenderjaar waarin de vakantiedagen zijn opgebouwd. Dus die vakantiedagen van 2024 kun je tot 2030 opnemen.
Een gewaarschuwd mens telt voor twee
Vakantiedagen kunnen nooit stilletjes vervallen. Elke werkgever is verplicht om je te waarschuwen als de vervaldag ervan in zicht komt. Was je bijvoorbeeld even vergeten dat je nog drie vakantiedagen hebt? Dan moet je baas dit op tijd melden.
Ook als je overstapt naar een nieuwe baan, gaan je vakantiedagen niet zomaar verloren. Vakantie-uren die je niet meer kunt opnemen, krijg je uitbetaald van je oude baas. Daarna heb je twee opties:
- je begint direct bij je nieuwe baan;
- je neemt je wettelijke vakantiedagen mee.
Nieuwe baan, oude vakantiedagen
Als de vakantie-uren die je niet meer kon opnemen bij je oude baas zijn uitbetaald in geld, heb je nog geen vakantie gehad. Terwijl je hier volgens de wet wel recht op hebt. Daarom mag je je wettelijke vakantiedagen bij je nieuwe werkgever alsnog opnemen. Dit is een soort onbetaald verlof: je oude werkgever heeft de dagen al uitbetaald en je nieuwe werkgever hoeft deze dagen dus niet uit te betalen.
Om je vakantie-uren mee te nemen, heb je wel een verklaring van je oude werkgever nodig. Hierin staat hoeveel uren je nog tegoed hebt. De vervaldatum van deze wettelijke vakantie-uren blijft hetzelfde. Bovenwettelijke vakantiedagen kun je niet altijd meenemen naar je nieuwe baan. Dat hangt af van je nieuwe werkgever.
Opnemen of uitbetalen
Bovenwettelijke vakantiedagen die je niet hebt opgenomen, kun je laten uitbetalen. Je werkgever koopt ze dan af. Dit mag, tenzij er in je contract of cao iets anders staat. Wettelijke vakantiedagen mag je nooit laten afkopen. Je moet je vakantiedagen opnemen, anders vervallen ze. De enige uitzondering hierop is het einde van je arbeidscontract of als je van baan wisselt. Dan mogen je wettelijke vakantiedagen wel uitbetaald worden, zoals eerder vermeld.
Let op: dit zijn de richtlijnen! Het kan zo zijn dat er in je cao of contract iets anders staat. Dat mag alleen in jouw voordeel zijn. Dus bijvoorbeeld dat je wettelijke vakantiedagen pas na een jaar vervallen. Afspraken in je arbeidscontract of cao zijn altijd leidend.
Nu we het toch over vakantie hebben: weet je dat dat helemaal niet duur hoeft te zijn? In de video hieronder laten Renée en Kasper zien hoe zij een fijne thuisvakantie hebben on a budget.
Op zoek naar nog meer handige geldtips? Kom ons dan gelijk even volgen op Instagram. En mis geen enkele slimme geldtip meer. Tot op Insta!
