Je vakantiedagen eindeloos opsparen? Dat kan niet zomaar. Vakantiedagen kunnen vervallen of verjaren. Wij leggen je uit hoe dat zit.
Vakantiedagen die je niet opmaakt, vervallen of verjaren na een bepaalde periode. In principe moet je je vakantiedagen binnen een halfjaar na het kalenderjaar waarin je ze hebt opgebouwd opmaken. Dus je vakantiedagen van 2022 moet je half 2023 hebben opgenomen. En je vakantiedagen van 2023 maak je vóór 1 juli 2024 op. Maar er zijn uitzonderingen.
Wettelijk vs bovenwettelijk
Er zijn twee soorten vakantiedagen: wettelijke en bovenwettelijke. Wettelijke vakantiedagen zijn de dagen waar je minimaal recht op hebt. Meer mag, minder niet. Dit wordt berekend door het aantal uren dat je per week werkt keer vier te doen.
Werk je bijvoorbeeld 24 uur per week? Dan heb je recht op 4 x 24 = 96 vakantie-uren per jaar. Zo heb je vier weken vakantie. Je bepaalt zelf hoe en wanneer je deze uren opneemt. Losse uren opnemen mag dus ook.
Krijg je meer vakantiedagen dan het wettelijk minimum? Deze extra dagen heten bovenwettelijke vakantiedagen. De regels voor het vervallen van wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen zijn niet hetzelfde.
Vakantiedagen vervallen na een halfjaar
Vakantiedagen bouw je het hele jaar door op. Wettelijke vakantiedagen, die je niet opneemt, vervallen een halfjaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd.
Het is niet zo dat de vakantiedagen die je in januari hebt opgebouwd eerder vervallen dan de opgebouwde vakantiedagen van december. Ze worden allemaal op één hoop gegooid. Dus de wettelijke vakantiedagen van 2022 vervallen allemaal tegelijk op 1 juli 2023.
Vakantiedagen verjaren na 5 jaar
Over het algemeen vervallen vakantiedagen dus na een half jaar. Maar niet altijd. Soms verjaren vakantiedagen pas na vijf jaar. Dat geldt voor twee situaties:
1. Je kon je vakantiedagen niet opnemen
Het kan zo zijn dat je je vakantiedagen niet binnen een halfjaar kan opmaken omdat je ziek bent. Zit je voor een lange tijd ziek thuis? Dan kunnen je vakantiedagen niet zomaar vervallen. Als je niet in staat bent om je vakantiedagen op te nemen, blijven ze vijf jaar staan. Daarna verjaren ze.
Die vijf jaar geldt ook als je werkgever het jou onmogelijk maakt om je vakantiedagen op te nemen. Dan ben je je vakantiedagen niet na een half jaar kwijt, maar hou je ze nog vijf jaar tegoed. Dit moet je trouwens wel kunnen bewijzen. Bijvoorbeeld met een e-mail waarin zwart-op-wit staat dat je geen goedkeuring kreeg voor het opnemen van je vakantiedagen.
In deze twee gevallen vervallen je vakantiedagen niet na een half jaar, maar verjaren ze pas na vijf jaar. Je rekent vijf jaar na het kalenderjaar waarin de vakantiedagen zijn opgebouwd. Dus vakantiedagen van 2023 kun je in dat geval tot 2029 opnemen.
2. Je hebt meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum
De vijf-jaren-grens geldt ook voor bovenwettelijke vakantiedagen. Dit zijn de dagen die je bovenop het wettelijk minimum hebt opgebouwd. Als je 40 uur per week werkt, krijg je 20 vakantiedagen (= 40 x 4 = 160 vakantie-uren). Dit zijn je wettelijke vakantiedagen. Maar het kan zo zijn dat je van je werkgever 30 vakantiedagen krijgt. Die 10 extra dagen zijn bovenwettelijke vakantiedagen.
Voor de 20 wettelijke vakantiedagen geldt de vervaltermijn van een halfjaar. Die 10 bovenwettelijke vakantiedagen verjaren pas na vijf jaar. Dus als je ze in 2023 hebt opgebouwd, verjaren ze vijf jaar na dat kalenderjaar: in 2029.
Een gewaarschuwd mens telt voor twee
Vakantiedagen kunnen nooit stilletjes vervallen. Elke werkgever is namelijk verplicht om je te waarschuwen als de vervaldag in zicht komt. Was je bijvoorbeeld even vergeten dat je nog drie vakantiedagen hebt? Dan moet je baas dit op tijd melden.
Ook als je overstapt naar een nieuwe baan gaan je vakantiedagen niet zomaar verloren. Vakantie-uren die je niet meer kunt opnemen, krijg je uitbetaald van je oude baas. Daarna heb je twee opties:
- Je gaat direct aan de slag bij je nieuwe baan
- Je neemt je wettelijke vakantiedagen mee
Nieuwe baan, oude vakantiedagen
Omdat je vakantie-uren die je niet meer kon opnemen bij je oude baas zijn uitbetaald in geld, heb je nog geen vakantie gehad. Terwijl je hier volgens de wet wel recht op hebt. Daarom mag je je wettelijke vakantiedagen bij je nieuwe werkgever alsnog opnemen. Dit is een soort onbetaald verlof: je oude werkgever heeft de dagen al uitbetaald, en je nieuwe werkgever is niet verplicht om deze dagen uit te betalen.
Om je vakantie-uren mee te nemen heb je wel een verklaring van je oude baas nodig. Hierin staat hoeveel uren je nog tegoed hebt. De vervaldatum van deze wettelijke vakantie-uren blijft hetzelfde. Bovenwettelijke vakantiedagen kun je niet altijd meenemen naar je nieuwe baan. Dat hangt af van je nieuwe werkgever.
Opnemen of uitbetalen
Bovenwettelijke vakantiedagen, die je niet hebt opgenomen, kun je laten uitbetalen. Je werkgever koopt ze dan af. Dit mag, tenzij er in je contract of cao iets anders staat. Wettelijke vakantiedagen mag je nooit laten afkopen. Je moet je vakantiedagen opnemen, anders vervallen ze. De enige uitzondering hierop is het einde van je contract of als je van baan wisselt. Dan mogen je wettelijke vakantiedagen wel uitbetaald worden.
Let op! Dit zijn de richtlijnen. Het kan zo zijn dat er in je cao of contract iets anders staat. Dat mag alleen in jouw voordeel. Dus bijvoorbeeld dat je vakantiedagen pas na een jaar vervallen. Afspraken in je contract of cao zijn altijd leidend.
