Pak je elke dag de auto naar je werk? Of spring je op de fiets? Reiskostenvergoeding is heel normaal, maar lang niet vanzelfsprekend. Moet je de reistijd betaald krijgen van je werkgever of niet. Ik leg uit hoe het zit.
Door Saskia
De een krijgt wel reiskostenvergoeding. En de ander niet. Maar wat zijn de regels eigenlijk? Is je baas verplicht om je reistijd te betalen? Of zijn deze ritten voor eigen rekening? Ik zocht het voor je uit.
Reistijd versus werktijd
Je reistijd is de tijd die je nodig hebt om op je werk te komen. En weer naar huis. De rit van je huis naar je werk (en weer terug) heet officieel woon-werkverkeer. Je reist van je vaste woonplek naar je werkadres. Maar soms reis je ook voor je baas. Bijvoorbeeld als je naar een klant gaat. Dit zijn zakelijke reizen. En vallen ook onder reistijd. Hoe je reist, maakt niet uit. Per auto, fiets, tram, bus, trein of lopend. Als je maar onderweg bent naar, van of voor je werk.
De werktijd is de tijd waarin je daadwerkelijk aan het werk bent. Dit heet ook wel arbeidstijd. In de tijd dat je naar je werk of naar huis reist, werk je in principe niet. Daarom valt je woon-werkverkeer niet onder werktijd. Maar zakelijke reizen wel: je gaat voor je werk op pad.
Wanneer valt reistijd onder werktijd?
Je reistijd is soms ook werktijd. Dat heeft te maken met de zogenaamde gezagsrelatie tussen jou en je baas. Dat wil zeggen, reis je in opdracht van je baas? Dan spreken we van een zakelijke reis en valt de rit onder werktijd. Ben je bijvoorbeeld in de trein nog aan het werk? Moet je voor een klant naar de andere kant van het land? Of werk je op verschillende plekken en ben je daardoor veel onderweg? In al deze gevallen is er sprake van reizen voor je werk. En dan valt je reistijd wél onder werktijd. In dit geval moet je de reistijd wel betaald krijgen van je baas.
Reizen onder gezag van je baas
Of je reistijd wel of niet onder werktijd valt, hangt dus af of je in opdracht van je baas reist of niet. Dat is de hoofdregel. Maar vaak is er behoorlijk wat onduidelijkheid. Bijvoorbeeld als je geen vast werkadres hebt. Of als je vanuit huis direct naar je eerste klant gaat. Valt je reistijd dan wel of niet onder werktijd? In deze gevallen mag je je reistijd wel als werktijd rekenen:
- Als je vanuit huis rechtstreeks naar je eerste klant reist. Zodra je op pad gaat, begint je werktijd.
- Vraagt je baas of je met een bedrijfsbusje onderweg een collega kunt oppikken? Deze rit telt voor jou als werktijd. Je voert een opdracht van je baas uit.
- Je reist in opdracht van je baas. Bijvoorbeeld als monteur die naar een klant gaat, als projectleider naar een bouwplaats of als ICT’er die overal in het land werkt.
- Heb je met je baas afgesproken dat je bijvoorbeeld in de trein doorwerkt? Of onderweg nog een aantal telefoontjes pleegt? Dan kan je reistijd ook werktijd zijn.
- Werk je een langere tijd op een andere plek? Maar moet je daarvoor eerst langs het bedrijf? Dan valt de rit van het bedrijf naar het andere werkadres (en terug) onder werktijd. Maar de reis vanaf je huis naar het bedrijf niet.
Wel werktijd, niet betaald?
Reistijd in de zin van woon-werkverkeer valt niet onder werktijd. Je reist immers niet van en naar je werk in opdracht van je baas. Maar een zakelijke reis valt wel onder werktijd. Bijvoorbeeld omdat je naar een klant gaat. Toch betekent dit niet dat je hier ook automatisch een reiskostenvergoeding voor krijgt. Volgens de wet is een werkgever namelijk niet verplicht om een vergoeding voor reiskosten te betalen. Zelfs niet als je reistijd onder werktijd valt.
Gelukkig betekent dit niet dat je al die ritjes zelf moet betalen. In de meeste cao’s staan specifieke regels en vergoedingen voor reistijd. Geldt dit voor jouw cao? Of staan er afspraken in je contract? Dan moet je baas zich hier ook aan houden.
Reiskostenvergoeding niet zo vanzelfsprekend
Moet je je reistijd betaald krijgen van je baas, ja of nee? Als werknemer heb je geen recht op een reiskostenvergoeding. Nergens in de wet staat dit. Je hebt er alleen recht op als hierover afspraken zijn gemaakt in je cao of contract. Valt je reistijd onder werktijd? Dan is er meestal wel iets geregeld. Zo kan je baas je een vergoeding geven voor de ritjes met je eigen auto, je krijgt een (lease)auto van de zaak of je reist op kosten van je baas met het OV. Kijk altijd goed wat er in je contract staat. En overleg met je werkgever als iets niet duidelijk is.
Je baas is dus niet wettelijk verplicht om je een reiskostenvergoeding te geven. Tenzij dit in je cao of contract staat. Dan moet je je reistijd wel betaald krijgen. Krijg je geen reiskostenvergoeding? En staat er ook niks over in je contract? Hoog tijd om te gaan onderhandelen!
