Scheiden, uit elkaar gaan. Emotioneel een hele kluif. Maar ook financieel verandert er een hoop. Het loon van je ex valt weg. En daardoor kun je achterblijven met een te laag inkomen. Soms heb je dan recht op partneralimentatie. Wij zetten de regels bij alimentatie op een rij.
Door Saskia
Wat is partneralimentatie precies?
Partneralimentatie is een financiële tegemoetkoming. Zie het als een soort uitkering van je ex-partner. In de wet staat dat je na de scheiding alimentatie krijgt als je niet genoeg inkomsten hebt om van te leven. Deze wet is gemaakt met de gedachte dat echtgenoten elkaar ook na het huwelijk financieel moeten blijven steunen. Het doel van de partneralimentatie is dat je een bedrag ontvangt waarmee je in je levensonderhoud kunt voorzien.
Wanneer heb je er recht op?
In de praktijk is het vaak de vrouw die alimentatie krijgt van de man. Dat komt omdat vrouwen minder werken, zie hier de cijfers. En daardoor minder inkomsten hebben. Maar dat hoeft natuurlijk niet. Andersom kan net zo goed. Of een man krijgt alimentatie van een man. Of een vrouw van een vrouw. Alle combi’s zijn mogelijk. Het gaat erom dat:
Je recht hebt op partneralimentatie als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had. En je ex meer inkomen heeft dan jij.
Woonde je alleen samen? Dan heb je niet automatisch recht op partneralimentatie. Tenzij dit nadrukkelijk in een samenlevingscontract staat.
Hoeveel krijg je?
Je mag onderling een bedrag vaststellen, waar iedereen blij mee is. Lukt dat niet? Dan gaat het via de rechter. De rechter bepaalt in dat geval hoeveel je krijgt en voor hoe lang. Hierbij kijkt hij naar je inkomen, leeftijd, kans op een baan, woonlasten en uitgaven tijdens het huwelijk/partnerschap.
Hierbij is de levensstandaard tijdens het huwelijk het uitgangspunt. Ook spelen de omstandigheden van jou en je ex mee. Je ex moet het wel kunnen betalen, en niet zelf in de financiële problemen terecht komen. In dat geval kun je wel recht hebben op partneralimentatie, maar het niet krijgen.
Hoeveel je precies krijgt, hangt dus af van je behoefte en de draagkracht van je ex. Of met andere woorden: wat heb je nodig en wat kan je ex-partner betalen?
Wat is een passend bedrag?
Gemiddeld wordt in er in Nederland in 2021 €1.120 aan partneralimentatie betaald. Dit is een gemiddelde. Meer dan de helft krijgt een bedrag van €800 of minder.
Hoe lang krijg je alimentatie?
Je krijgt maximaal 12 jaar partneralimentatie. In overleg kan dit verlengd worden. Vanaf 2020 zijn er nieuwe regels voor alimentatie:
Nieuwe regels vanaf 2020
Als je in 2020 of later een scheiding hebt aangevraagd, krijg je de helft van het aantal jaar dat je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had partneralimentatie. Tot een maximum van 5 jaar. Dus was je 6 jaar getrouwd? Je hebt recht op 3 jaar alimentatie. Duurde het huwelijk 12 jaar? Dan krijg je 5 jaar partneralimentatie.
Maar heb je samen kinderen? In dat geval stopt de partneralimentatie zodra het jongste kind 12 wordt. Wordt jullie kind over 10 jaar pas 12? Maar duurde het huwelijk 4 jaar? Dan heb je recht op 10 jaar partneralimentatie.
Ook als je meer dan 15 jaar samen bent, gelden er andere regels. Duurde het huwelijk minstens 15 jaar, en ben je maximaal 10 jaar jonger dan de AOW-leeftijd? Je hebt dan recht op alimentatie tot je de AOW-leeftijd hebt bereikt. Als je meer dan 10 jaar jonger bent dan de AOW-leeftijd en geboren bent voor 1970, krijg je 10 jaar alimentatie.
Voor scheidingen vóór 2020 gelden er andere regels voor alimentatie.
Kinderalimentatie gaat altijd voor
Gaan jullie scheiden en hebben jullie kinderen? Jullie zijn verplicht om samen de kosten voor de kinderen te betalen. In ieder geval totdat het kind 21 wordt. Je hebt recht op kinderalimentatie als je ex meer verdient en/of als de kinderen meer bij jou zijn. De hoogte van de kinderalimentatie bespreek je samen, of laat je door een rechter vaststellen. Meestal is dit tussen de €100 en €500 per kind.
Kinderalimentatie gaat altijd voor op de partneralimentatie. Heeft je ex een te laag inkomen voor beide? Dan wordt alleen de kinderalimentatie betaald.
Betaal je ook belasting over je alimentatie?
Partneralimentatie rekent de Belastingdienst bij je inkomen. Je betaalt er dus belasting over. Net zoals je eigen inkomen. Andersom mag je de partneralimentatie die je betaalt aftrekken voor de inkomstenbelasting. Onder aan de streep betaal je dan minder belasting over je inkomen.
De kinderalimentatie die je ontvangt hoef je niet op te geven bij je belastingaangifte. Maar je mag het ook niet aftrekken.
Het hoeft niet
Partneralimentatie is een recht, geen plicht. Je mag er dus vanaf zien. Bijvoorbeeld als je niks meer met je ex te maken wilt hebben. Dat kan. Maar let op. Want als je in de bijstand terechtkomt, kan dit gevolgen hebben.
Ook kan je ex-partner de partneralimentatie in één keer betalen. Soort van afkopen. Dat mag niet bij kinderalimentatie. Het kan zo zijn dat je daardoor een groot bedrag ontvangt. En dit heeft gevolgen voor je belastingaangifte. Je betaalt dan misschien in één klap veel belasting.
Samengevat: laat je altijd goed voorlichten over de regels bij alimentatie.
