Sparen gaat niet alleen over geld. Het heeft ook met emoties en discipline te maken. Volhouden is niet voor iedereen makkelijk. Dus geeft Renée je vijf wetenschappelijk bewezen trucs die je helpen meer én beter te sparen.
Sparen is op papier zo makkelijk. Gewoon minder uitgeven dan je binnen krijgt en je spaarrekening groeit vanzelf. Toch is het in de praktijk minder makkelijk. Verleidingen liggen overal op de loer en lange termijn doelen vragen veel motivatie en discipline van je. Het is een beetje vergelijkbaar met afvallen: de techniek is niet zo ingewikkeld, maar zorg er maar eens voor dat het lukt.
Tien jaar geleden vond ik sparen nog erg ingewikkeld. Inmiddels gaat het als vanzelf. Mensen vragen me vaak wat ik deed waardoor ‘de knop’ om ging. Van het bestaan van zo’n knop weet ik niks. Ik weet alleen dat sparen lukt wanneer je jezelf blijft herinneren waarom je het ook alweer doet. En het makkelijk én leuk maakt voor jezelf.
Het enthousiasme dat je voelt wanneer je een spaardoel stelt, moet je (in ieder geval deels) vast proberen te houden. Wat werkt om dat te bereiken verschilt natuurlijk per persoon, maar er zijn ook wetenschappelijk bewezen manieren. Die zijn onderzocht en daarvan is de conclusie: bij de meeste mensen helpt dit. Ook bij mij draagt dit bij aan het bereiken van mijn spaardoelen. Dus lees ze vooral en probeer ze toe te passen in je eigen leven.
Truc 1: Automatiseer zoveel mogelijk
Stel dat jij nu besluit elke maand € 100 te sparen. Wat een goed voornemen. Maar weet je het volgende maand nog? Of de maand erop? Voornemens zakken weg. Dus kun je beter, meteen wanneer je besluit dit te doen, een automatische overboeking instellen. De bank schrijft dan automatisch elke maand op de door jou ingestelde datum dat bedrag over van je betaalrekening naar je spaarrekening. Door zo’n opdracht in te stellen committeer je je aan dit plan. Amerikaanse gedragseconomen onderzochten het effect van automatisch sparen. Wat blijkt? Mensen die op deze manier geld wegzetten, sparen meer dan mensen die het handmatig doen. Niet per se verrassend, maar nu wel echt bewezen.
Truc 2: Hak grote doelen op in kleinere doelen
Dit is een manier om je motivatie hoog te houden. Stel dat jij een spaardoel van € 1.000 hebt en je elke maand € 50 weg kunt zetten? Dan duurt het voor je gevoel erg lang tot je dit doel bereikt hebt. Daardoor kun je je enthousiasme verliezen. Liever doe je het anders. Wil je € 1.000 sparen, maak daar dan vooral stapjes van van € 100. Als je volhoudt heb je dan elke twee maanden zo’n tussendoel bereikt en dus wat te vieren. Hoera! Uit dit onderzoek blijkt dat dit betere resultaten oplevert.
Truc 3: Stel een spaarcontract met jezelf op en zet er een handtekening onder
Dean Karlan, een economie professor aan de Yale University, ontdekte dat zo’n toewijdingscontract (zoals hij het noemt) je extra motivatie geeft om te sparen. Zeker wanneer je met jezelf afspreekt dat afhaken een consequentie heeft. Bijvoorbeeld iets doen wat je écht niet graag doet of iets eten waar je bij voorbaat al misselijk van wordt. Klinkt kinderachtig, maar het werkt. Ook bij volwassenen.
Truc 4: Denk vaker aan de toekomst
Zie jezelf voor je als omaatje of opaatje en voel hoe fijn het zou zijn om je dan geen zorgen te hoeven maken over geld. Onderzoek zegt: door vaker aan jezelf te denken in de toekomst, wordt die toekomst levendiger voor je. Maak desnoods een vision board van je gedroomde toekomst en hang deze op op een prominente plek in huis. Als dat geen motivatie is.
Truc 5: Stel mijlpalen en trakteer jezelf wanneer je die bereikt
Maak er niet al te dure traktaties van, anders spaar je voor niks. Jezelf belonen, zo blijkt uit onderzoek, helpt je beter en langer sparen. Hou je bijvoorbeeld van bloemen? Koop dan eens een mooie bos als jij een spaarmijlpaal hebt gehaald. Een reep chocolade die je anders nooit zou kopen, is ook een optie. Altijd lekker.
Dit verhaal is ook verschenen als podcast
Volg ons op Spotify en mis niks
