We denken dat we zekerheid nodig hebben. Ook financiële zekerheid. Dus kiezen we voor een vaste baan, pensioenopbouw en een koophuis. Het kan anders. Deze mensen kozen voor meer vrijheid en lieten dit soort zekerheden los. Want die zijn, zo zeggen zij, toch niet meer zo zeker tegenwoordig. ‘Het is allemaal schijnzekerheid.’
Ik hoor het vaak. Dat mensen aan me vragen of ik het niet eng vind, werken als zelfstandig ondernemer. Of dat niet vreselijk onzeker is. Ik hoor het al een jaar of 13. Zo lang werk ik al als freelancer. Nooit heb ik me zorgen hoeven maken over of ik genoeg inkomen genereerde. Dat is bij mensen van mijn leeftijd in mijn omgeving wel anders. Hun contracten werden niet verlengd, ze werden boventallig verklaard of moesten, noodgedwongen, van tijdelijk contract naar tijdelijk contract hoppen. Waar ze na drie contracten zonder pardon op straat werden gezet, al deden ze nog zo hun best. Ik antwoord altijd dat het wel meevalt met die onzekerheid. Ik heb vaste opdrachtgevers die ervan overtuigd zijn dat ik wat kan. Ik ben er zelf ook van overtuigd dat ik wat kan, inmiddels. Dat helpt. Ik vind meer vrijheid belangrijker dan meer zekerheid.
Lees ook: Minder wensen = meer vrijheid
Pensioensopbouw heb ik niet. Ja, ik spaar, ik beleg en ik los af. We moeten maar zien wat dat uiteindelijk opbrengt tegen de tijd dat ik met pensioen wil. Maar ja, dat geldt eigenlijk ook voor iedereen die zijn leven lang pensioenpremie afdraagt. Dat je maar moet afwachten wat dat uiteindelijk aan maandelijks pensioen oplevert. Je geeft je lot uit handen aan de beurs, het pensioenfonds en zijn bestuurders. Zekerheid is maar relatief. Zeker financiële zekerheid. Je kunt een huis kopen omdat je denkt dat dat verstandig is. Ik weet uit ervaring dat die aankoop je ook enorm veel geld kan kosten, wanneer de economie even niet aan jouw kant staat.
In het Financieel Dagblad van dit weekend, komen drie mensen aan het woord die die financiële zekerheden nog veel meer los durven laten dan ik al doe. Een van die mensen is Esther Jacobs. Zij leeft al jaren als digital nomad. Ze is zo veel buiten Nederland te vinden dat ze zelfs haar stemrecht verloor, net als haar AOW-opbouw en haar inschrijving bij de KvK. Ze schreef er het boek Wereldburgers over. Ze zegt: ‘Een baan geeft schijnzekerheid, want je vertrouwt op dingen buiten jezelf, zoals je baas, de economie, je pensioenfonds en het financiële systeem. Maar je baan kun je verliezen, banken kunnen failleren en pensioenen tegenvallen. Als ondernemer genereer ik mijn eigen inkomen en reguleer ik mijn uitgaven zo dat er geen problemen ontstaan als ik even niks verdien.’
Herkenbaar. Bij mij komt er de ene maand beduidend meer binnen dan de andere maand. De laatste twee maanden, waarin ik mijn boek schreef, kwam er zelfs bijna niets binnen. Door lage lasten en het hebben van spaargeld, kon ik dit toch doen. Stand-upfilosoof Martijn Aslander komt in het FD-verhaal ook aan het woord. Hij houdt zijn vaste lasten nog veel lager dan ik doe. Materieel bezit vindt hij op geen enkele manier meer interessant: ‘Ik wil geen maatpakken, en autobezit zie ik als een slinkende stapel bankbiljetten voor de deur. Door te reizen per trein, fiets, taxi en Uber combineer ik comfort met flexibiliteit. Daardoor kan ik mijn kosten en risico’s in mindere tijden enorm terugschroeven.’
Lees ook: Hoeveel geld heb je echt nodig?
Ondernemer Patty Golsteijn, die ook in het verhaal voorbij komt, vermoedt dat haar levenswijze (weinig zekerheden, veel vrijheid) een trend is: ‘Door onder andere digitalisering en de flexibiliteit die dat oplevert, zullen steeds meer mensen meer vrijheid ervaren om hun leven in te richten op een manier die goed bij hen past, ongeacht de omstandigheden.’ Het is een mooie tijd. We kunnen tegenwoordig kiezen voor zoveel vrijheid in ons leven. Inderdaad, mede dankzij het internet. Als we maar durven. Het moet bij je passen, ja, zeker. Maar als dat zo is en je hebt een beetje lef, dan kan dit gewoon. Je hoeft heus niet al je spullen te verkopen en als digitale nomad op een tropisch eiland te gaan zitten. Dat doe ik ook niet. Ik woon gewoon in een huis, met twee kinderen en ik werk. Maar wel op mijn voorwaarden, in mijn zelfgekozen uren (dit stukje schrijf ik om 21.30 uur ’s avonds). Ik doe de klussen die ik leuk vind en hoef mijn leven niet meer te laten bepalen door geld. Want daar gaat het uiteindelijk om. Dat je je eigen lievelingsleven kunt creëren, gebaseerd op wat jij wilt. Niet meer op wat je moet.
Lees het hele artikel hier in het FD. Dat is gratis, als je je even inschrijft.
