Amerikaanse werknemers van de overheid zaten 35 dagen thuis door de shutdown. Zonder salaris. Wat zou er bij jou thuis gebeuren wanneer je dik een maand geen salaris zou krijgen? En hoeveel spaargeld heb je nodig om dit soort geintjes op te vangen.
Mijn man en ik waren een nachtje naar een hotel. Luxe eten en heel lang slapen. Soms heb je dat, zeker met kleine kids, gewoon nodig. We werden ’s ochtends natuurlijk veel te vroeg wakker (bioritme) en keken vanuit ons lekkere bed naar de BBC. Ik vind die ochtendprogramma’s van de Engelsen altijd zo fijn. Het ging over de Amerikaanse shutdown, die net door Trump beëindigd was. Amerikaanse werknemers van de overheid kregen door politieke strubbelingen al 35 dagen niet betaald. Trump wil geld voor de grote muur van hem en daar werd niet genoeg aan meegewerkt. Dus ging de boel plat. Nogal een drukmiddel. Het betekende niet alleen dat er rijen ontstonden op de luchthavens, maar ook dat bijvoorbeeld nationale parken dicht gingen. Want: geen personeel. Voor de werknemers betekende het dat ze dik een maand niet betaald kregen.
Bij de BBC vertelden Amerikanen getroffen door die shutdown, wat de financiële gevolgen waren. Een dame was begonnen met het verkopen van haar bezittingen op eBay. Ze had geen spaargeld en kon het financieel niet meer dragen. Een andere mevrouw vertelde met haar winterjas aan – want koud in huis door besparen op de verwarming – dat ze pas net voor de overheid werkte. En dat ze financieel nog niet ‘on her feet‘ was. Zij kon de klap van een maand lang geen geld ontvangen, niet dragen. Heftige beelden vond ik dat. Vooral omdat het liet zien dat veel Amerikanen écht paycheck to paycheck leven en niks sparen. Die hebben financieel zo weinig om op terug te vallen, dat één maand salaris missen ze meteen al in de problemen brengt. Dan moet de verwarming al uit en worden er spullen verkocht online.
Het principe shutdown kennen wij gelukkig niet in Nederland. Bovendien: als Rutte zijn zin door zou proberen te drammen door de overheid op slot te gooien, zou hij unaniem afgemaakt worden. Zo doen we dat hier niet. Maar laten we even onze fantasie gaan. Stel dat het hier zou gebeuren. Dat alle werknemers één salaris zouden overslaan. Wat zou er gebeuren? Ik zou willen hopen dat het in Nederland niet zo’n storm loopt met de financiële gevolgen daarvan. Maar laten we de cijfers er eens bij pakken:
In Nederland heeft ruim een derde van de 20-45-jarigen minder dan 3.000 euro spaargeld. Bron: Rabobank
Dit zou betekenen dat veel mensen na een maand al in de gevarenzone komen. Laten we uitgaan van kosten van zo’n 2500 euro voor een maand zonder inkomen. Dan heb ik het over gas, water, licht en hypotheek maar ook over boodschappen en oh-jeeh-niet-nu-he-kosten, zoals de auto die naar de garage moet. Dit betekent dat deze groep mensen, dus een derde van die 20- tot 45-jarigen het niet veel langer dan een maand uithoudt omdat ze weinig spaargeld hebben. En dan moeten we ook in Nederland spullen verkopen op Marktplaats.
We hebben in Nederland minder spaargeld dan in andere Europese landen. Ons geld zit voor een groot deel vast in ons huis en ons pensioen. Ook belangrijk, maar cash blijft toch wel king. Of in ieder geval geld waar je redelijk makkelijk bij kunt. Dat kan ook op de beurs staan, bijvoorbeeld. Aan je pensioengeld wil en kan je vaak niet komen. Om dat geld dat in je hypotheek zit op te nemen, moet je een extra hypotheek nemen (wat niet zo gangbaar meer is tegenwoordig) of de boel helemaal verkopen (waar je waarschijnlijk niet op zit te wachten.)
Het kan ook ons gebeuren. Er zijn in Nederland reëlere scenario’s dan een shutdown, waardoor je even minder of geen inkomen zou kunnen hebben. Voor mij, als ondernemer, bijvoorbeeld. Als jullie vandaag allemaal besluiten dat PorteRenee niet leuk (meer) is, stort mijn inkomen in elkaar. Of als ik een ongeluk krijg en lichamelijke problemen waardoor ik (even) niet kan werken, komt er hier geen geld binnen. Ook in loondienst kan het gebeuren. Je verliest je baan en valt terug in een uitkering die aanzienlijk lager is. Of jij en je partner verliezen tegelijkertijd hun baan. Het kan natuurlijk ook andersom: de kosten schieten opeens omhoog. Je dak blijkt lek. En ga zo maar door.
Hoeveel spaargeld zou iedereen minimaal nodig hebben? Dat is de grote vraag.
Wij thuis houden 10.000 euro aan. Dat is wat er op de rekening staat. Dan zouden we eventueel ook nog een paar duizend euro aan aandelen kunnen verkopen, maar dat proberen we te voorkomen. Eigenlijk zouden we meer moeten hebben staan, volgens bijvoorbeeld de regels van geldgoeroe Dave Ramsey. Hij zegt: spaar in cash wat je nodig hebt om het tussen de 3 en 6 maanden uit te zingen.
Die 3 maanden redden we wel, 6 maanden niet. Omdat we allebei werken en een inkomen hebben, vind ik dit spaarbedrag toch genoeg. De kans dat allebei onze inkomens opeens wegvallen, lijkt me klein. Als je in loondienst werkt, geldt die 3 tot 6 maanden ook. Al hebben we in Nederland een veel beter financieel vangnet dan in Amerika. Verlies je je baan? Dan heb je (waarschijnlijk) recht op een uitkering. Dus om de rekensom voor jouw persoonlijke situatie te maken, kun je de financieel meest beroerde situatie mogelijk pakken voor beide. Bijvoorbeeld: allebei werkloos met een uitkering en opeens hoge lasten Hoeveel geld verlies je dan ten opzichte van nu? Doe dat bedrag keer zes maanden en je hebt je spaarbedrag bij elkaar. Het is zo’n cadeau aan jezelf om dat geld te hebben. Dan hoef je alleen nog maar op Marktplaats te zijn uit vrije keuze, en nooit omdat je de rekeningen niet kunt betalen.