Silvie (47) verdiende prima en gaf ook goed geld uit. Tot het crisis werd en alles misging. Ze belandde in de bijstand, maar krabbelde geweldig goed op.
“Ik had een vaste baan als communicatiemanager bij de universiteit. Ik werkte 36 uur en verdiende ongeveer €2.200 netto. Ik had een koophuis en een auto voor de deur. In mijn vrije tijd ging ik vaak uit eten, naar het theater of de bioscoop en op vakantie. Elke twee maanden verwende ik mezelf met een behandeling bij de schoonheidsspecialiste. En af en toe kocht ik een leuk truitje of jurkje. Er bleef maandelijks maar weinig geld over – mijn spaarrekening tikte in die tijd net aan de €3.000 aan – maar ik had een leuk én goed leven. In 2008 zegde ik mijn baan op en ging aan de slag bij een detacheringsbureau. Ik was toe aan wat anders. De bankencrisis was inmiddels losgebarsten, maar ach. Hoe lang kon die nou duren? Ik maakte me totaal geen zorgen. Totdat het detacheringsbureau vertelde dat ze geen opdrachten voor me hadden en dat mijn contract werd opgezegd.”

Wat gebeurde er toen?
“Ik belandde in de WW. Dat was niet fijn, maar ik wist dat het tijdelijk was. Ik maakte me geen zorgen. Ik heb een goed stel hersens en was ervan overtuigd dat ik snel een nieuwe baan zou vinden. Dat bleek wishful thinking. Ik solliciteerde veel, maar kreeg de ene na de andere afwijzing. Ik deed wat detacheringsopdrachten, maar steeds maar voor 3 à 4 maanden. Een vaste baan vinden lukte niet. Begin 2011 kreeg ik een brief van het UWV. Mijn WW-uitkering stopte en ik kon bijstand aanvragen. Die brief heb ik gillend verscheurd. Ik in de bijstand? Voor mij was dat het ultieme bewijs dat ik niet zelfredzaam was. Ik voelde me zo’n loser.”
Waar was je het meest bang voor?
“Toen ik naar de Sociale Dienst ging, was ik bang dat ik mijn fijne appartement moest verkopen. Gelukkig hoefde dat niet, want mijn huis had geen overwaarde meer. De crisis duurde maar voort en ik zag geen perspectief. Zou ik tot mijn AOW in de bijstand moeten blijven? Of zou ik toch weer een baan kunnen vinden? Het niet weten wanneer deze situatie eindigde, vond ik heel moeilijk.”
Met hoeveel minder moest je het doen?
“Ik kreeg rond de €1.200 per maand. Inclusief toeslagen. Na aftrek van de vaste lasten hield ik een kleine €300 per maand over om van te leven. In de periode dat ik in de WW zat, had ik mijn financiën al op een rijtje gezet en gekeken waar ik winst kon behalen. Onnodige en te dure abonnementen en verzekeringen had ik in die tijd al stopgezet. Nu moest ik nog meer gaan bezuinigen.”

Waar ging je dan nog meer op bezuinigen?
“Ik kocht geen kleding meer. Niet dat ik eerder nou veel kocht, maar nu kon ik dat leuke truitje echt niet meer betalen. Dat was flink wennen, maar al snel merkte ik dat het rust gaf. Het werd eigenlijk steeds makkelijker. En er hing eigenlijk ook nog genoeg in de kast. Ik kocht twee jaar lang helemaal niets en heb geen dag naakt over straat hoeven lopen. En ik kickte af van mijn tijdschriftenverslaving. Daar kocht ik er iedere maand heel veel van. Wat ik minder makkelijk vond, is dat ik moest bezuinigen op een uitje naar het theater of bioscoop. Ik kon die zelf niet meer initiëren en was afhankelijk van vrienden die mij meevroegen. En als ze dat deden, zei ik eerlijk: ‘Ik kan alleen mee als jij voor me betaalt’. Ik wilde me niet schamen voor mijn werkeloze bestaan, omdat ik anders in een nog groter sociaal isolement zou komen.”
Waar heb je niet op bezuinigd?
“Op goed eten. Dat is een bewuste keuze geweest. Het leefgeld dat ik had, gaf ik grotendeels uit aan gezonde voeding. De bijstandsperiode was somber, stressvol en mentaal zwaar. Gezond leven vond ik altijd al belangrijk, maar toen des te meer. Ik kwam wel in aanmerking voor de Voedselbank, maar dat wilde ik niet. Ik woon vlakbij een biologische moestuin en daar haalde ik verse groenten. Dat deed ik daarvoor ook al. Niet duurder dan groenten in de supermarkt, maar wel goedkoper dan bij een biologische winkel. Ook ben ik mijn huishouden gaan ‘vergroenen’. Alle chemische schoonmaakmiddelen verving ik door zelfgemaakte. Ik maakte wasmiddel van zeep en water en deodorant van baking soda, kokosolie en maïszetmeel. Het is overigens de beste deo die ik ooit heb gehad, haha. Het kostte me veel tijd om dit allemaal uit te zoeken, maar ja, tijd had ik natuurlijk in overvloed.”
Hoe is het nu met je?
“Heel goed. Ik heb inmiddels weer een vaste baan. Ik werk drie dagen per week in loondienst en ben daarnaast bezig met een eigen bedrijf. Omdat ik minder geld uitgeef dan vroeger, hou ik met mijn driedaagse werkweek meer over dan toen ik nog bij de universiteit werkte. Ik spaar nu zelfs €150 per maand. Het grootste genot is dat ik weer een bioscoopabonnement en museumjaarkaart heb. En ik koop af en toe weer kleding. Maar altijd tweedehands! Natuurlijk is het makkelijker een gewenst item online te bestellen. Maar als je regelmatig de kringloop bezoekt, dan vind je dat item ook echt wel. Je moet alleen wat meer geduld hebben. Mijn ecologische voetafdruk is de laatste jaren een stuk kleiner geworden. Dankzij de bijstand. En dat voelt heel goed.”
Door de coronacrisis zullen ook mensen werk en inkomen verliezen. Heb jij nog een tip voor deze mensen?
“Corona en de lockdowns bewijzen maar weer dat mensen perspectief willen. Je zag dat als mensen niet weten waar ze aan toe zijn, ze in opstand komen en zelf perspectief gaan creëren. Ze worden creatief en maken zelf keuzes. Zo werkt het in mijn ogen met de bijstand ook. Als je keuzes maakt, creëer je perspectief. En perspectief geeft hoop. En hoop zorgt voor een goede mentale gezondheid. O ja, en nog een tip: laat je niet te veel afleiden door je omgeving. Die kan soms hard zijn. Mij werd vaak impliciet gezegd dat het mijn eigen schuld was dat ik in de bijstand ben terechtgekomen. Dat soort boodschappen helpt je niet verder.”
Eind goed al goed dus?
“Door de bijstandsperiode ben ik gaan inzien wat ik echt belangrijk vind in mijn leven. Ik ga nu anders met geld om. Bewuster. Het was een zware periode, maar ik heb mijn leven een draai kunnen geven waar ik nu alleen maar ongelooflijk blij mee ben.”
Wil jij ook jouw geldverhaal vertellen? Mail naar hello@porterenee.nl en inspireer anderen met jouw verhaal.
