Heb je een studieschuld? Dan kun je minder hypotheek krijgen. Verzwijgen is een optie, maar sinds kort kan de bank je schuld checken. Saskia legt uit hoe dat zit.
Ik heb een studieschuld van €25.000. Daar maak ik me soms best zorgen om. Zeker als ik denk aan een koopwoning. Want met zo’n schuld krijg je minder hypotheek. Kan ik met die hoge huizenprijzen dan nog wel een huis kopen? Om me heen hoor ik mensen wel eens roepen: ‘Dan verzwijg je je studieschuld, toch’. Dat lijkt simpel. Kan dat ook zomaar?
Effect studieschuld op hypotheek
Ongeveer 1,5 miljoen mensen in Nederland hebben een studieschuld. Hoeveel mensen die schuld verzwijgen bij het aanvragen van een hypotheek, is niet bekend. Sommige onderzoeken stellen dat dit zo’n 10% is. Andere onderzoeken gaan uit van zeker 30%. Hoe groot de groep zwijgers daadwerkelijk is, weten we dus niet. Feit is wel dat je niet de enige bent.
Waarom zwijgen? Omdat een studieschuld het bedrag verlaagt dat je mag lenen voor je hypotheek. Hoeveel dat is, hangt af van de wegingsfactor: 0,65% (oude stelsel) of 0,35% (nieuwe stelsel).
Hoe dat werkt, laten we zien met een rekenvoorbeeld:
Stel, je hebt een studieschuld in het nieuwe stelsel van €20.000. Volgens de wegingsfactor zou je elke maand 0,35% aflossen. Dit is €70.
Met je inkomen kan je een hypotheek van €600 per maand betalen. Door je studieschuld wordt dat verminderd met €70. Omdat je dit bedrag elke maand moet aflossen. Je maximale maandelijkse hypotheek wordt daarom €600 – €70 = €530. Door je studieschuld krijg je dus een lagere hypotheek.
De bank checkt jouw financiële situatie
Een hypotheek is een lening bij de bank. En die moet je binnen een bepaalde tijd terugbetalen. Bijvoorbeeld 20 of 30 jaar. Terugbetalen doe je per maand. Elke maand los je een stukje van je hypotheek af.
Hoeveel jij per maand kan betalen, hangt af van je financiële situatie. Bij de aanvraag van de hypotheek beoordeelt de bank welke maandelijkse hypotheeklasten je aankan. Dus: hoeveel je per maand kan aflossen.
De bank kijkt daarbij naar je inkomen én je schulden. Dus hoeveel er per maand binnenkomt, en of je al het een en ander moet aflossen. Je schulden checkt de bank bij het BKR. Leningen vanaf €250 en langer dan één maand worden hier geregistreerd. Dus bijvoorbeeld ook een duur telefoonabonnement.
Studieschuld verzwijgen: slim of niet?
Een studieschuld is niet bekend bij het BKR. En ziet de bank daarom niet. Krijg je een hogere hypotheek door het stilhouden van je studieschuld? En kun je daarom je droomhuis kopen? Tja, dan kun je het zien als een slimme zet. Maar financieel gezien is dat het meestal niet.
Je hypotheek wordt berekend op basis van je inkomen en vaste lasten. Wie zijn studieschuld verzwijgt, zal deze wel moeten aflossen. Elke maand los je een deel af. En dit bedrag hoort dus bij je vaste lasten. Maar de bank heeft daar geen rekening mee gehouden. Hierdoor kun je in de knel komen. Omdat je hypotheeklasten eigenlijk te hoog zijn om te dragen.
Denk aan je NHG
Wie een Nationale Hypotheekgarantie (NHG) heeft, moet extra oppassen. Als blijkt dat je gelogen hebt over je studieschuld, dan vervalt die garantie.
De tijd van zwijgen is voorbij
Te hoge hypotheeklasten hebben, is voor niemand fijn. Daarom kan een studieschuld verzwijgen niet zomaar meer. Sinds oktober 2021 kunnen banken namelijk via een app studieschulden opvragen bij DUO. Maar dit kan alleen met jouw toestemming. Banken kunnen dus nooit op eigen houtje bij ome DUO aankloppen. Bij de aanvraag van je hypotheek mag de bank – met jouw toestemming – checken of je de waarheid spreekt over je studieschuld.
Liegen, verzwijgen, stilhouden, het kan dus eigenlijk niet meer. Toestemming geven voor een DUO-verklaring is niet verplicht. Je mag weigeren. Maar wat de bank doet wanneer jij nee zegt, dat is nog maar de vraag. Het kan zo zijn dat de bank zonder toestemming de hypotheek niet goedkeurt.
Wees altijd eerlijk
Eerlijkheid duurt het langst. En dat gaat ook op voor je studieschuld. Wil je een hypotheek aanvragen? Maar zit je in je maag met je schuld? Gooi het gewoon op tafel bij je adviseur. Zo krijg je het beste advies. En weet je gelijk waar je aan toe bent. Te veel geld lenen en achteraf in de knoop komen, wil je sowieso niet.
Dit verhaal is ook verschenen als podcast
Volg ons op Spotify en mis niks