Geld lenen van je ouders of ander familielid voor het kopen van een huis. Dat mag. En kan met een familiehypotheek.

Een ton belastingvrij schenken, voor een eigen woning, noemen we een jubelton. Dit jaar kan dat voor ’t laatst. Vanaf 2023 wordt deze vrijstelling flink verlaagd. En vanaf 2024 bestaat ‘ie helemaal niet meer. Hoe dat zit, lees je hier. Met de verdwijning van de jubelton, wordt de familiehypotheek steeds interessanter. Zo werkt het:

Geen bank, maar een familielid

Een huis is duur. Je bent al snel een paar ton kwijt. Zo’n bedrag schud je niet zomaar even uit je mouw. Daarom gaan we naar de bank voor een hypotheek. Maar een hypotheek heeft strenge voorwaarden. En je kunt niet altijd lenen wat je wilt.

Dan kunnen je ouders, of een ander familielid, voor bank spelen. Je leent dan een groot bedrag om een woning te kopen. Niet bij de bank, maar van je ouders. Zo’n hypotheek bij familie noemen we familiehypotheek of familiebank constructie. Dit is niet hetzelfde als een generatiehypotheek. Bij een generatiehypotheek tekenen je ouders of grootouders mee met je hypotheek. Zij staan dan garant voor jou.

Hoe werkt een familiehypotheek?

Een familiehypotheek is een gewone hypotheek: jij leent een groot bedrag. Daar koop je een huis van. Het onderpand is de woning. Vervolgens betaal je elke maand aflossing en rente. Totdat je de lening helemaal hebt afbetaald. Het enige verschil is dat je geen geld leent van een bank, maar van familie. Dit kunnen je ouders zijn. Of een ander familielid, zoals je opa, oma, oom of tante.

Ook kun je – tot op zekere hoogte – samen de voorwaarden bepalen. In een familieovereenkomst spreek je bijvoorbeeld af hoeveel je leent, binnen welke tijd je het geld terugbetaalt, hoeveel rente je betaalt en hoe je de hypotheek aflost.

Geld en familie, die combi kan voor problemen zorgen. Daarom leg je de familiehypotheek vast in een leningsovereenkomst. Daarin staan de voorwaarden van de lening. Dat mag je onderling regelen. Of je gaat samen naar een notaris.

Regels voor jou en je ouders

Bij een familiehypotheek hebben jij en je ouders niet helemaal vrij spel. Er zijn wel wat regels. Zo moet je samen een geloofwaardige, marktconforme rente afspreken. Dit betekent dat de rente, die jij aan je ouders betaalt, niet veel hoger of lager mag zijn dan wat een bank zou vragen. Doe je dat niet? Dan kan de Belastingdienst het geld zien als een schenking.

Wil je gebruik maken van de hypotheekrenteaftrek? Dan geef je de lening op bij de Belastingdienst, en moet je het bedrag binnen 30 jaar lineair of annuïtair aflossen. Alleen dan krijg je het belastingvoordeel.

Wel mag je zelf bepalen hoeveel je leent. Bij een reguliere hypotheek kun je tot 100% van de waarde van het huis lenen. Met een familiehypotheek kun je meer lenen. Bijvoorbeeld als je extra geld nodig hebt voor bijkomende kosten. Of voor een verbouwing.

Is een familiehypotheek wel slim?

Geld lenen van familie. Je kunt je afvragen of dat wel zo handig is. Een familieruzie ligt op de loer als iemand zich niet aan de afspraken houdt. Dat wil je niet. Ook kun je werkloos of arbeidsongeschikt raken. Of erger. Wat gebeurt er dan?

Daarnaast telt een familiehypotheek mee voor andere leningen. De bank ziet dat jij al een schuld hebt. Dit wordt meegenomen bij het bepalen van je maximale lening. Bijvoorbeeld als je de familiehypotheek wil gebruiken als aanvulling op een reguliere hypotheek.

Maar er zijn natuurlijk ook voordelen. Je hoeft niet naar een bank. Je kunt onderling afspraken maken. En je ouders? Die krijgen rente over hun geld. Bij de lage spaarrente van tegenwoordig is dat een stuk meer dan wanneer zij ’t geld op de bank laten staan.

Zoals je ziet, zijn er voor- en nadelen. Denk je na over een familiehypotheek? Of willen je ouders graag financieel iets voor je doen? Laat je altijd goed adviseren. Een adviseur kan bijvoorbeeld de risico’s in kaart brengen. Of helpen met de regels van de Belastingdienst.