Stel dat je gaat scheiden. Wat dan? Hoe gaat het financieel? Huwelijkscrisis of niet, het is goed hier over na te denken. Saskia legt het uit.
Een scheiding heeft veel impact. Emotioneel én financieel. Je komt er alleen voor te staan. Het inkomen van je partner valt weg. Woonlasten draag je nu in je eentje. En soms verandert er iets in je pensioen. Mogelijk komen er ook inkomsten bij. Zoals toeslagen en alimentatie.
Toch maken veel mensen zich niet zo druk om de financiële impact van een scheiding. Zo blijkt uit onderzoek. Ze denken er niet over na. Of willen het niet weten. Maar scheiding is de meest voorkomende oorzaak van financiële problemen. En vrouwen lopen meer risico dan mannen. Zeker als vrouw, goed om te weten wat de financiële gevolgen van een scheiding zijn.
Inkomen, wonen en pensioen: het verandert allemaal
Wanneer je gaat scheiden, heeft dit vooral impact op je inkomen, leefsituatie en pensioen. Wat de precieze gevolgen zijn, is voor iedereen anders. Veel factoren spelen mee. Krijg jij te maken met een scheiding? Laat je dan vooral goed adviseren.
Wel geven we wat voorbeelden. Om je een idee te geven wat een scheiding financieel met je kan doen.
Leven van minder inkomen
Vrouwen verliezen na een scheiding gemiddeld bijna 30% aan koopkracht. Koopkracht geeft aan wat je met je inkomen kan kopen. Dat wordt minder door bijvoorbeeld inflatie en prijzen dus stijgen. Maar ook als je inkomen daalt. Wanneer het salaris van je partner wegvalt, blijft er minder geld over. En heb je dus minder te besteden.
Stel, jij en je man verdienen allebei netto € 2.000. Samen hebben jullie € 4.000 te besteden. Na een scheiding blijft daar de helft van over.
Maar hierdoor heb je misschien wel recht op toeslagen of alimentatie. In totaal komt er bijvoorbeeld € 500 per maand bij. Je eigen inkomsten stijgen naar € 2.500. Maar je hebt alsnog € 1.500 per maand minder. Dat komt neer op 37,5% en dat is behoorlijk pittig.
Woonlasten in je eentje betalen
Met jullie gezamenlijke inkomen van € 4.000 konden jullie makkelijk rondkomen. Want jullie uitgaven zijn in totaal €2.500. Daar zit alles bij in: hypotheek, boodschappen, verzekeringen, belastingen, telefoon, etc.
Als je partner weggaat, gaan sommige lasten omlaag. Bijvoorbeeld de boodschappen. Anderen blijven gelijk. Maar worden voor jou alleen duurder. Want de kosten kun je niet meer delen. Zoals de hypotheek. Voor je scheiding betaalde je de hypotheeklasten samen. Nu doe je dat alleen.
Al met al dalen de uitgaven na scheiding bijvoorbeeld naar € 2.300. Met je inkomsten van € 2.500 kun je dan rondkomen. Maar het kan ook zijn dat je uitgaven omhoog gaan. Door de energieprijzen bijvoorbeeld. Of de inflatie. Wat als je na scheiding € 2.800 per maand kwijt bent. Met een inkomen van € 2.500 ga je dat niet redden. Want je komt elke maand € 300 tekort. Dan kun je niet blijven leven zoals je deed. En moet je misschien op zoek naar een goedkoper huis, als die te vinden zijn.
Cijfers laten zien dat mannen na scheiding vaker in de koopwoning blijven wonen dan vrouwen. En dat komt in de meeste gevallen omdat zij een hoger inkomen hebben. Verdien je als vrouw minder dan je man? Grote kans dat je als vrouw na de scheiding jullie koophuis moet verlaten. Mannen blijven in 60% van de gevallen. Voor vrouwen is dit slechts 26%.
Denk aan je pensioen
Waar veel mensen bij een scheiding niet aan denken is het pensioen. Afhankelijk van de afspraken, hebben jullie mogelijk allebei recht op de helft.
Stel, je partner heeft voor jullie huwelijk € 5.000 pensioen opgebouwd. Jij hebt zelf geen aanvullend pensioen. Tijdens het huwelijk is het ouderdomspensioen van je man flink gegroeid naar € 35.000. Jij hebt recht op € 15.000.
Maar omgekeerd kan ook. Stel jij bent degene die € 35.000 pensioen heeft opgebouwd. Na scheiding heeft je ex recht op € 15.000. Je houdt zelf dan nog € 15.000 + € 5.000 = € 20.000 over. Dat is dus minder dan je verwacht.
Neem de tijd om het uit te rekenen
Tuurlijk, je blijft het liefst de rest van je leven happy de peppie met je ware liefde. Niemand trouwt met het idee ooit te gaan scheiden. Toch is het goed om te weten hoe je er financieel voorstaat, mocht je er alleen voor komen te staan. Dat reken je zo uit:
- Zet alle kosten op een rij
- Zet alle inkomsten op een rij
- Reken uit welke inkomsten/uitgaven wegvallen
- Reken uit welke inkomsten/uitgaven erbij komen
- Kijk wat er onder aan de streep overblijft
En er zijn natuurlijk andere zaken te regelen, zoals je belastingaangifte, verdelen van spaargeld en verzekeringen. We willen je niet bang maken. Zeker niet. Wel aanmoedigen om na te denken over je financiële situatie. Kun je na een scheiding blijven leven zoals je nu doet? Of lever je flink in? Dat is niet vooruit lopen op een doemscenario. Dat is realistisch zijn. Zodat je – mocht de situatie zich voordoen – niet voor een complete verrassing komt te staan.