De overwaarde op je huis opnemen en ermee investeren. Het is populair op het moment. Zo populair dat sommige mensen zich afvragen: ben ik gek als ik niks met mijn overwaarde doe?
Door Renée
De vraag boven dit artikel verzon ik niet zelf. Deze werd me gesteld via een dm op mijn Instagram-account. De vraagsteller las de laatste tijd zoveel over investeren met je overwaarde dat ze onzeker werd. Was ze misschien niet hartstikke gek als ze deze ‘kans’ niet pakte? Ik schrok eerlijk gezegd een beetje van de vraag. En ik voelde ook verantwoordelijkheid. Wij hadden natuurlijk zelf ook uitgebreid geschreven en verteld over hoe wij een deel van onze overwaarde opnamen en daarmee – in combinatie met een sloot spaargeld – een recreatie-appartement in Noordwijk kochten. Ik deelde dat we daar geld mee verdienden en dat we er blij mee waren. Daarmee droeg ik bij aan dat beeld: je bent gek als je dit soort kansen niet pakt.
En toch is mijn antwoord op die vraag pertinent: NEE. Je bent absoluut niet gek als je je overwaarde lekker laat staan en er niks actiefs mee doet. Waarom? Daar heb ik een paar redenen voor, die ik hieronder voor je uitschrijf.
Overwaarde is fictief geld
Stel, je huis is in de huidige (gestoorde!) markt €400.000 waard. Je hebt er een hypotheek op van €300.000. Dan heb je een ton overwaarde. Wat is dat nu precies? Het is fictief geld. Alleen wanneer je nu – in deze markt – je huis verkoopt, krijg je het waarschijnlijk echt in handen. Verder is er niks echts aan. Wanneer de huizenprijzen (ooit) weer normaliseren, en dat gaan ze heus doen, kun je zo je hele overwaarde of een deel daarvan verliezen. Even een voorbeeld dicht bij huis. Wij wonen in een jarendertighuis in de Randstad. Het is een twee-onder-een-kap, met een oppervlakte van zo’n 108m2. De actuele waarde volgens taxatie? €525.000. Bizar! Dit soort huizen zijn geen half miljoen waard. Nou ja, in deze markt met een gebrek aan woningen en veel vraag wel, maar reëel is die prijs allang niet meer. Dit waren vroeger arbeidershuisjes. Zeker niet bedoeld voor rijke mensen. Door die fictieve waarde op te nemen, ga je een extra hypotheek aan. Dat is op zich niet per definitie slecht, zeker niet als je er iets mee doet dat geld oplevert. Zoals wij hebben gedaan met ons recreatieappartement. Maar het kan dus ook gebeuren dat de huizenprijzen dalen, jij je hypotheek hebt verhoogd en je onder water komt te staan. Niks aan de hand wanneer je lekker op je plekkie blijft zitten, maar als je wilt of moet verkopen, kan het een restschuld opleveren. Daar weet ik uit ervaring dan weer alles van.
Geld lenen is niet altijd verstandig
Ik zeg niet dat geld lenen altijd een slecht idee is. In ons geval was het best slim, al zeg ik het zelf. Onze inkomsten uit ons appartement in Noordwijk zijn hoger dan de kosten en dus worden we door geld te lenen rijker. Maar wees hier voorzichtig mee. Je kunt het nu misschien op je inkomen dragen en het lijkt niet zo’n probleem. Maar wat als je je baan verliest of je als zzp’er opdrachten kwijt raakt. Het zijn roerige tijden, dus calculeer dat soort risico’s altijd mee. De (tweede) hypotheek moet wel elke maand betaald worden.
Blijf jezelf trouw
Je overwaarde opnemen moet iets zijn wat bij je past. Dat klinkt misschien gek, maar als je niet van risico houdt en vooral lekker slaapt met een lage hypotheek, doe het dan vooral niet. Door je overwaarde op te nemen, verhoog je je hypotheek, en moet er dus meer afbetaald worden. Je maandlasten stijgen daarmee. Maak je je daar zorgen om? Lig je er wakker van? Laat je dan niet gek maken door mooie verhalen over wat je allemaal kunt realiseren met je overwaarde. En blijf gewoon lekker elke maand wat aflossen, op weg naar een heerlijk hypotheekvrij leven.
Hebben we dan niks geleerd?
Dit klinkt misschien een beetje negatief, maar ik denk dat er slachtoffers gaan vallen door deze overwaarde-opnemen-trend. Mensen die 100% van hun gigantisch hoge marktwaarde financieren en straks in de problemen komen daardoor. Bijvoorbeeld voordat huizenprijzen dalen, doordat iemand zijn/haar baan verliest, relaties voorbij gaan, etc. Het leven loopt nu eenmaal nooit zoals je graag wilt, hoopt of verwacht. In de vorige financiële crisis, die in 2007 begon, kwamen heel veel mensen financieel in de knel door hoge hypotheken. Ik was er daar één van en ik heb toen lessen geleerd die ik nooit meer zal vergeten. Wanneer ik mensen nu hun overwaarde maximaal zie opnemen om een pandje voor de verhuur te kopen, die ook weer zie financieren voor de volgende etc., hou ik uit vrees mijn handen voor mijn hoofd. Hoe gaat dat eindigen? Ik wil geen doemdenker zijn, maar wat omhoog gaat, komt altijd weer een keer naar beneden.
Overwaarde opnemen kost geld
Je moet langs de notaris en langs de hypotheekadviseur. Op zich geen probleem wanneer je een goed plan hebt, maar misschien wel wat zonde om kosten te maken zodat je geld kunt opnemen uit je overwaarde om een nieuwe keuken van te kopen. In sommige gevallen, zeker bij een relatief laag bedrag, is het goedkoper om een persoonlijke lening aan te gaan. De rente is misschien hoger, maar de kosten lager. Vergelijk dat altijd even.
Investeren en dan?
Ik hoor de laatste tijd steeds vaker van mensen dat ze hun overwaarde willen opnemen om mee te beleggen. Ik kreeg laatst zelfs de vraag of ik het verstandig vond om er crypto van te kopen. Ik ben geen adviseur en ken de persoonlijke, financiële situatie van die mensen niet, maar ik zou dat zelf nooit doen. Bekijk het eens van een afstand. Wat ben je nu precies aan het doen? Je bent aan het beleggen met geleend geld. Als het rendement niet zo is als je graag zou willen, zit je straks met een tweede hypotheek die afbetaald moet worden, terwijl het geld alweer (deels) verdampt is. Een no-go, wat mij betreft. Zeker niet als je het geld in beleggingen stopt die een hoog risico hebben, zoals bijvoorbeeld crypto.
Kortom: ben je gek als je je overwaarde niet opneemt? Absoluut niet. Er zijn ook meer dan genoeg redenen om die overwaarde lekker te laten voor wat-ie is.
